Staw Rožmberk

Staw Rožmberk

Staw Rožmberk to największy staw w Czechach, o imponującej powierzchni 648 hektarów. Został zbudowany w latach 1584–1590 przez słynnego stawiarza Jakuba Krčína z Jelčan. Często nazywany jest również „Południowoczeskim Morzem”.

Tama stawu Rožmberk ma 2430 metrów długości, do 10 metrów wysokości i 55 metrów szerokości u podstawy. Wzdłuż niej rosną dęby mające od 150 do 400 lat. Początkowo staw miał powierzchnię około 1060 hektarów i zalewał łąki aż po obrzeża miasta Třeboň. Jednakże, ponieważ ryby lepiej rozwijają się w płytkich wodach, podjęto decyzję o obniżeniu poziomu wody. Wody powodziowe z rzeki Lužnice są odprowadzane przez pomysłowo zaprojektowaną Nową Rzekę (Nová řeka).

Oprócz hodowli ryb, staw wykorzystywany jest także do rekreacji i kąpieli.

Budowę Rožmberka planował początkowo Štěpánek Netolický, który obawiał się dużej ilości wody z dorzecza Lužnicy. Jego następca, Jakub Krčín, zrealizował projekt i jednocześnie zbudował Nową Rzekę, która na tzw. rozdziale oddziela się od Lužnicy i odprowadza część jej wód do dorzecza Nežárki, chroniąc tym samym staw Rožmberk przed wielką wodą. Staw został ukończony w 1590 roku i od tego czasu uchodzi za perłę czeskiej sztuki budowy stawów.

Ciekawostki o Rožmberku:

Na końcu tamy, pod jej najbardziej wysuniętą na wschód częścią, znajduje się przelew bezpieczeństwa, który spowalnia, rozprasza i odprowadza wody powodziowe pod tamę do rzeki Lužnice.

Tama Rožmberka to także ważne miejsce przyrodnicze. Porastają ją potężne, wiekowe dęby, w których dziuplach gniazduje wiele gatunków ptaków. Zimą na stawie i w jego okolicy można zaobserwować również rzadkie bieliki zwyczajne (Haliaeetus albicilla).

Przy przelewie znajduje się kamienny wodowskaz, który pokazuje poziom wody w Rožmberku podczas powodzi.

Pod tamą znajdują się historyczne sady rybne, które dziś używane są tylko podczas corocznego odłowu stawu.

Wiesz to...

… czy wiedziałeś, że staw pierwotnie miał powierzchnię około 1060 ha i zalewał łąki aż po obrzeża Třeboňa? Ponieważ jednak ryby lepiej czują się w płytkich wodach, zdecydowano o obniżeniu poziomu wody.