Po Budziejowicku – śladami górniczego miasta
Mało kto dziś przypuszcza, że w okolicach Czeskich Budziejowic kiedyś wydobywano srebro. Konkretnie chodzi o miasteczko Rudolfov i jego najbliższe okolice, gdzie znajdowały się kopalnie srebra. Trasa zaczyna się i kończy właśnie w tym górniczym miasteczku.
Całkowita długość
21,5 km
Wymóg czasowy
ok. 6 godzin
Teren
asfalt / bruk, nawierzchnia utwardzona
Zalecany okres wizyty
przez cały rok
Stopień trudności
niska
Znakowanie
Tak
Opis trasy
Idealnym miejscem na rozpoczęcie trasy jest lokalny zamek. Stamtąd ruszamy łagodnie pod górę, mijając po prawej stronie Muzeum Górnicze. Za muzeum skręcamy w prawo, gdzie wchodzimy na żółty szlak turystyczny oraz ścieżkę edukacyjną "Szlak wokół miasta górniczego".
Mijamy staw Královský i staw Jarval, aż docieramy do skrzyżowania z czerwonym szlakiem turystycznym przy stawie Mrhal, gdzie skręcamy w lewo. Przechodzimy przez wieś Jivno, a następnie dalej czerwonym szlakiem kierujemy się do tzw. Locus Perennis – Wiecznego miejsca, aż do miasta Lišov.
Po lewej stronie mijamy staw Horní rybník, idealny na odpoczynek lub piknik. Szlak prowadzi dalej do kościoła św. Wacława i Muzeum F. M. Čapka, mieszczącego się w szpitalu Schwarzenbergów. Niedaleko dalej, za lokalnym kinem, znajduje się plac Míru, gdzie czeka na nas kolejny rozdrożnik szlaków turystycznych.
Z Lišova niebieski szlak prowadzi aż do stawu Koníř, który nadaje się do kąpieli. Tam skręcamy w lewo w żółty szlak, przecinamy drogę w kierunku Hvozdec. Przy urzędzie gminy znajduje się gorzelnia Bozízovka, gdzie można spróbować lokalnych wyrobów.
Z Hvozdca wracamy na drogę i kierujemy się do Zvíkova. Przez Zvíkov prowadzi ścieżka rowerowa nr 1096, która kończy się przy wspomnianym wcześniej stawie Mrhal – przed wsią Hlincová Hora. Na jego brzegu trafiamy znowu na żółty szlak turystyczny, skręcamy w lewo i wracamy na ścieżkę edukacyjną "Szlak wokół miasta górniczego". Dochodzimy do jej końca – zarazem końca żółtego szlaku. Na samym końcu trasy, po prawej stronie, czeka na nas pałacyk Lustenek.
Interesujące miejsca na trasie
Rudolfov
Rudolfov to przykład miasta, które powstało spontanicznie wokół górnictwa. Pierwsza wzmianka o wydobyciu srebra w okolicy pochodzi z 1385 roku, jednak największy rozkwit górnictwa nastąpił w drugiej połowie XVI wieku.
W tamtym czasie Rudolfov należał do najważniejszych ośrodków górniczych w Czechach – obok Jáchymova i Kutnej Hory.
Dominantą miasta jest okazały kościół św. Wita, budowany w latach 1554–1583 jako protestancki. Drugim charakterystycznym obiektem jest dawny urząd górniczy (dziś ratusz) z renesansową dekoracją i wieżyczką. W dolnej części miasta znajduje się renesansowy pałacyk. W okolicy tamy stawu Královský zachowały się kamieniczki oraz malownicza, małomiasteczkowa zabudowa.
Muzeum Górnicze
Muzeum mieści się w domu perkmistra (zarządcy kopalni), który został odnowiony i udostępniony dla mieszkańców oraz turystów.
Oprócz centrum informacji turystycznej i organizacji wydarzeń kulturalnych, głównym punktem są ekspozycje poświęcone górnictwu:
- Początki górnictwa na południu Czech
- Kolonizacja Rudolfova
- Złoty okres wydobycia srebra
- Administracja górnicza
- Próby wznowienia wydobycia
- Górnictwo państwowe
Lišov
Założony w drugiej połowie XIII wieku. Po założeniu Czeskich Budziejowic (1265) zyskał na znaczeniu jako punkt na trasie handlowej między południowymi Czechami a południową Morawą.
Lišov był ważnym węzłem komunikacyjnym, m.in. ze względu na połączenie z zamkiem Hluboká. Miejscowi rzemieślnicy i kupcy korzystali z rosnącego ruchu handlowego na trasie Budziejowice – Třeboň – Jindřichův Hradec.
Szpital Schwarzenbergów
Założony 2 września 1676 roku przez Jana Adolfa Schwarzenberga i poświęcony św. Janowi Chrzcicielowi i św. Antoniemu z Padwy.
Służył jako dom opieki dla zasłużonych służących rodu książęcego.
W latach 30. XX wieku Jan Schwarzenberg przekazał szpital miastu Lišov. Obecnie mieści się tu:
- Muzeum F. M. Čapka
- Galeria Jana Rafaela Schustera
- Sala wystawowa
Staw Horní rybník
Przyjemne miejsce na odpoczynek na obrzeżach miasta. Znajdują się tu zadaszone ławki i kilka rzeźb, które "czuwają" nad stawem.
Dwór dziekański Lustenek
Renesansowy dworek z końca XVI wieku, nieopodal Rudolfova.
Zabytkowy budynek był niegdyś gospodarczym zapleczem dekanatu i letnią rezydencją dziekanów – stąd nazwa Děkanský dvůr. Przeszedł później przebudowy w stylu barokowym i klasycystycznym.
Staw Mrhal
Jedno z najładniejszych miejsc rekreacyjno-wędkarskich w okolicy.
Wokół stawu są świetne warunki do wędkowania (według lokalnych zasad), możliwe całoroczne połowy.
Największa głębokość to około 15 metrów.
Locus Perennis – Wieczne miejsce
Jeden z siedmiu punktów bazowych pomiarów wysokościowych w dawnym Austro-Węgrzech.
Wysokość: 565,1483 m n.p.m. (według poziomu morza w Trieście).
Znacznik jest przykryty piramidką z łacińską nazwą – często błędnie uznawany za środek Europy.
Obiekt chroniony jako ważny zabytek techniczny.
Bozízovka (Hvozdec)
Lokalne produkty pochodzą z rodzinnej gorzelni owocowej znajdującej się tuż za urzędem gminy.
Obok znajdują się menhiry, które według lokalnych opowieści mogą dodać sił na dalszą trasę.
Staw Koníř
Idealne miejsce na orzeźwiającą kąpiel. W przeszłości został zmodernizowany przez miasto Lišov – utworzono plażę, umocniono brzegi, dodano przebieralnie, miejsca na ognisko oraz drewniane altany.
Tvrz Zvíkov
Późnogotycki dwór obronny z 1406 roku, od 1963 roku chroniony jako zabytek kultury Czech.
Pierwotnie był to budynek dwupiętrowy, obecnie jednopiętrowy kamienny – bardzo rzadko spotykany w tak dobrym stanie. Obecnie znajduje się w rękach prywatnych i nie jest dostępny dla zwiedzających.