Krajobraz pod Javorníkiem

Punktem wyjścia tej pieszej wycieczki jest Vacov, po raz pierwszy wspomniany w 1352 roku. Miejscowość składa się z trzech części: Vacov, Vlkonice i Miřetice. Dominantą wsi jest kościół św. Mikołaja, zbudowany w latach 1888–1890 według projektu architekta Schwarzenbergów, Jana Sedláčka. Budowę prowadził Jan Štěrbík z Vimperka.

W kościele zachowało się wiele nagrobków, a cennym zabytkiem jest dzwon wykonany przez mistrza Brikcíego z Týnberka w 1588 roku. Dzwon zawiera inskrypcję z dedykacją od fundatora Václava Koca z Dobrše. Wokół kościoła latem można znaleźć borowiki ceglastopore. Pod kościołem znajduje się wnękowa kapliczka św. Jana Nepomucena z XVII wieku.

Z Vacova ruszamy w kierunku Sušic do miejscowości Vrbice. Znajdziemy tam kapliczkę z 1949 roku oraz kilka domów zrębowych – szczególnie wyróżnia się dom po lewej stronie za kaplicą. Skręcamy w lewo, przechodzimy przez obszar domków letniskowych i dołączamy do niebieskiego szlaku turystycznego. Po lewej stronie mijamy kąpielisko w Rohanovie, gdzie można się wykąpać i posilić.

Dalej szlak prowadzi przez osadę Milíkov aż do Javorníka. Na wejściu do wsi wita nas pomnik Karla Klostermanna – to dzięki jego staraniom powstała tutejsza wieża widokowa, będąca naszym najwyższym celem dzisiejszej wyprawy. Ale jeszcze tam nie jesteśmy. Javorník jest popularnym ośrodkiem turystycznym, co zawdzięcza również Rudolfowi Beranowi – posłowi, premierowi Republiki Czechosłowackiej i Protektoratu Czech i Moraw. Dzięki niemu powstała tutaj chata Švehla (dzisiejsze sanatorium), wybrukowano główną ulicę i przeprowadzono elektryfikację.

W Javorníku można się posilić w kilku restauracjach. W centrum wsi znajduje się chronione gospodarstwo wiejskie nr 29. Stąd idziemy wzdłuż lasu i wyciągu narciarskiego na szczyt Javorníka (1065 m n.p.m.). W połowie drogi zatrzymujemy się przy chronionej rotundzie św. Antoniego z Padwy z 1939 roku, uroczyście poświęconej 4 sierpnia 1940 roku.

Piękny widok z rotundy motywuje nas do kontynuowania wspinaczki na wieżę widokową, z której panorama jest jeszcze bardziej spektakularna. Wieżę wybudowano w 1938 roku, chociaż komitet przygotowawczy pod przewodnictwem Klostermanna zebrał się już w 1914 roku. Budowę wstrzymała I wojna światowa, a później brak funduszy. Budowa rozpoczęła się 21 czerwca 1938 roku i zakończyła 31 sierpnia.

Autorem projektu był architekt Karel Houra. Na 27 kamiennych blokach wyryto nazwiska osób, które przyczyniły się do budowy wieży. W 2003 roku dobudowano nadbudowę.

Dziś wieża ma 197 schodów, wysokość 39 metrów, a platforma widokowa znajduje się na 30 metrach. Przy dobrej pogodzie można zobaczyć nie tylko szczyty Szumawy – jak Wielki Javor czy Roklan – ale także Alpy.

Z wieży wracamy do wsi i podążamy żółtym szlakiem turystycznym do Úbislava. Przy moście nad potokiem Horský stoi tzw. bawarski krzyż koguci – ludowy, zdobiony narzędziami Męki Pańskiej i przyrządami rzemieślniczymi. W XIX wieku przywiózł go z Bawarii miejscowy rolnik i furman František Štoural, który sfinansował jego renowację i postawienie.

Za wsią rośnie 350-letni pomnikowy buk. W 1971 roku na wysokości 130 cm miał obwód 397 cm, wysokość 18 m i średnicę korony 20 m. Z Úbislava wyruszamy drogą do Benešovej Hory – miejscowości znanej z budynków o cechach południowoczeskiego baroku ludowego. Dom nr 32 ma ponad 200 lat. We wsi rośnie ponad 360-letnia lipa o obwodzie 575 cm. Przez Peckov wracamy do Vacova.

Dane podstawowe:

• Punkt wyjścia: Vacov
• Trasa: Vacov–Vrbice–Milíkov–Javorník–Úbislav–Benešova Hora–Peckov–Vacov
• Długość: ok. 15 km
• Trudność: średnia
• Dostępność: pieszo, dla sprawnych także rowerem
• Punkty gastronomiczne: Vacov, Rohanov, Javorník, Benešova Hora