Żelazna kurtyna – Życie w strażnicach granicznych

Strażnice posiadały własnych kucharzy, żołnierzy zasadniczej służby wojskowej, a w niektórych jednostkach – zwłaszcza w starszym okresie – także własne gospodarstwa, w których hodowano zwierzęta domowe i uprawiano warzywa na potrzeby jednostki.

W latach 50. i 60. warunki życia w strażnicach granicznych były bardzo surowe. Żołnierze zazwyczaj mieszkali w nieodpowiednich lub prowizorycznych obiektach, co zaczęło się zmieniać w większym stopniu w kolejnych dziesięcioleciach, gdy wiele strażnic przeniesiono do odnowionych budynków lub nowo wybudowanych obiektów.

Czas między służbą a snem wypełniano sprzątaniem strażnicy i jej otoczenia lub inną pracą w zależności od potrzeb. Od początku lat 60. żołnierzom przysługiwał raz w tygodniu tzw. urlop graniczny. Był to czas, który mogli przeznaczyć na siebie – wyjść na spacer, poczytać książkę, przespać się, uprawiać sport itp. W latach 70. i 80. żołnierze wojsk ochrony pogranicza, podobnie jak w armii, mieli prawo do dwóch 10-dniowych urlopów, które musiały zostać wykorzystane. Tzw. krótkoterminowe przepustki (czyli „opušťák”) nie przysługiwały im z urzędu – były przyznawane jako nagroda lub według uznania dowódcy.

Całkowita długość

90 km

Wymóg czasowy

kilka dni

Teren

asfalt

Zalecany okres wizyty

wiosna, lato, jesień

Stopień trudności

średni

Opis trasy

Żołnierze zwykle mieszkali w nieodpowiednich lub prowizorycznych budynkach, co zaczęło się w dużej mierze zmieniać w kolejnych dekadach, gdy wiele strażnic zostało przeniesionych do odnowionych obiektów lub nowo wybudowanych budynków.

Interesujące miejsca na trasie

  • Skansen ochrony granicy państwowej i żelaznej kurtyny na przejściu granicznym Nové Hrady – Pyhrabruck
  • Nové Hrady
  • Rezerwat przyrody Žofínský prales
  • Svatý Kámen (Święty Kamień)